MET ADVENDO NAAR BERLIJN

Met Advendo naar Berlijn.
Maandag t/m vrijdag, uit en thuis.
Met de bus.
Wij kregen de bus niet vol en reisden daarom met zo’n 26 “vreemdelingen”.
Best aardige mensen hoor, maar lang niet zo gezellig als ons eigen Advendo-clubje.
De bus slingerde door het land om de mensen op te halen.
Den Haag, vertrektijd 06:50 uur, hier stapten wij op, misten prompt een stel dat, naar later bleek, het vroege uur niet zag zitten en zich de avond ervoor in Apeldoorn nestelde.
Daarna Capelle, Utrecht, Apeldoorn en Hengelo.
Duitsland in en verder via Osnabrück, Hannover, Braunschweig, Magdeburg naar Berlijn.
Ter hoogte van Hannover twee vreselijke ongelukken met natuurlijk de daarbij behorende files ... “stau” en niet zo’n beetje ook.
Waren toch al verlaat, hadden eerder vertraging in NL, daar eveneens druk op de weg.
Kortom, dank zij de kunde en de Tom-Tom van Teun, onze chauffeur, kwamen wij er, maar heel wat later dan aanvankelijk gedacht. Waren er pas om 21.00 uur, ’s avonds, een lange dag!
Bij aankomst niet meteen gesjouw met koffers, éérst aan tafel, goed geregeld, de warme maaltijd stond op ons te wachten in het uitstekende Van der Valk Hotel, op de Ringbaan, zo’n 30 km van centrum Berlijn. Prachtige kamer, van alle gemakken voorzien en… goede bedden, voor ons heel belangrijk (met de jaren wordt je toch veeleisender). Basis halfpension, geen zorgen voor het (goede) avondmaal.
Onze stuurkunstenaar (soms –kunstenmaker) Teun noemde ik al; daarnaast wist onze charmante reisbegeleidster Adrie ons altijd bezig te houden.
Wel verwonderlijk – in vergelijking met de andere Berlijnbus van dezelfde organisatie – was het feit dat ons gezelschap een eigen diner-hoek had, geen buffetdiner, maar weer wel een algemeen en gemeenschappelijk ontbijtbuffet, dit laatste overigens geweldig & uitgebreid verzorgd.

Berlijn, hoofdstad van Duitsland, stadsstaat en deelstaat. Een ware metropool, de grootste stad van het land met 3,4 miljoen inwoners. Eveneens een van de grootste en groenste steden van de Europese Unie met een oppervlakte ongeveer zo groot als onze provincie Utrecht!
Europa ziet Berlijn als één van de grootste culturele, politieke en wetenschappelijke centra, met een hoog-ontwikkeld cultureel leven (festivals, nachtleven, musea, kunst-tentoonstellingen e.d.), een liberale levensstijl, moderne tijdgeest en lage kosten.
De stad Berlijn ligt in het noordoosten van het land, aan de rivier de Spree en wordt omsloten door de deelstaat Brandenburg, waar ze sinds 1920 geen deel meer van uitmaakt.

In onze geschreven geschiedenis gaat Berlijn terug tot 1251, eeuwenlang eigenlijk als dubbelstad Berlin-Cöln, in 1400 nog maar met 8000 inwoners. Na jarenlange strijd om het gebied Brandenburg werd Frederik van Hohenzollern door Rome benoemd tot keurvorst van Brandenburg, het begin van 500 jaar Hohenzollern-heerschappij. Keurvorst Frederik III, toenmalig erfgenaam van de titel, verhief Brandenburg in 1701 tot koninkrijk en werd tot koning Frederik I van Pruisen gekroond.
In 1871 riep Otto von Bismarck het Duitse Rijk uit met als hoofdstad Berlijn.
In 1918, na het einde van de Eerste Wereldoorlog, werd in Berlijn de republiek uitgeroepen.
In 1920 werden steden en gebieden rond Berlijn bijeengevoegd tot “Groß-Berlin-Gesetz”.
Het nieuwe Groot-Berlijn telde op dat ogenblik bijna 4 miljoen inwoners.
In 1933 maakten de nationaalsocialisten Berlijn tot hoofdstad van het Derde Rijk. Maar Berlijn als wereldhoofdstad van het Germaanse Rijk “Germania” kwam (gelukkig) nooit tot stand omdat toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.
In april 1945 vielen de Sovjet-troepen Berlijn binnen, Hitler pleegde zelfmoord in een bunker onder Berlijn, enkele dagen later capituleerde Duitsland.

Na afloop van de Tweede Wereldoorlog werd Berlijn bezet door de geallieerde troepen van Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie en werd, net als de rest van Duitsland, in vier sectoren verdeeld: een Russische, een Amerikaanse, een Britse en een Franse sector (Potsdam, 1945).

Berlijn werd het middelpunt van de Koude Oorlog. De drie geallieerde sectoren (Franse, Britse en Amerikaanse sector), geheel omringd door Sovjetgebied, gingen meer samenwerken.
Op 24 juni 1948 blokkeerden de Sovjetautoriteiten de geallieerde sectoren die als een eiland in de Sovjetsector lagen. Afgesloten van iedere vorm van aanvoer, reageerden de geallieerden hier onmiddellijk op door het instellen van een luchtbrug. Op 12 mei 1949 werd de blokkade weer opgeheven.

In 1949 werden zowel de Bondsrepubliek Duitsland (hoofdstad Bonn) als de Duitse Democratische Republiek (DDR) opgericht. Oost-Berlijn werd hoofdstad van de DDR.
De drie geallieerde sectoren in Berlijn vormden West-Berlijn.
Om de almaar toenemende vluchtelingenstroom tegen te gaan, werd West-Berlijn door de Oost-Duitse autoriteiten in 1961 omgeven met prikkeldraadversperringen, spoedig vervangen door DE MUUR. De Berlijnse muur, hét symbool van de Koude Oorlog, viel op 9 november 1989 en door al die politieke veranderingen werd ook de grens tussen Oost- en West-Berlijn geopend.
Op 3 oktober 1990 werd Duitsland officieel herenigd en Berlijn weer de hoofdstad.
In 1991 kwam de beslissing dat de regering naar Berlijn zou verhuizen, wat eindelijk in 1999 daadwerkelijk gebeurde.

Wij zagen veel, ook vanuit de bus, voor mij toch anders. Immers, altijd zelf achter het stuur betekent stoppen als je iets leuks ziet, gewoon om te kijken of een shotje te maken. Was er nu niet bij. De dagelijkse (rond)rit ging naar een bepaald hoofdthema. Op alles ingeschreven, moest toch weten hoe dit gaat. Schema: maandag en vrijdag heen- en terugreis. Daartussenin dinsdag: rondrit Berlijn, met gids, een Nederlands vrouwtje dat jaren eerder in Berlijn was blijven hangen; woensdagochtend: Potsdam (Cecilienhof & Sanssouci), -avond: Berlijn-bij-Nacht, beide keren met dezelfde zeer charmante en kundige, bruisend-bespraakte gids, sprak vloeiend Nederlands, met een enkele keer een iets Duits accent, voor ons (zeker ons ouderen) welbekend… Donderdag: -ochtend Charlottenburg, -middag Boottocht door Berlijn.
De bustocht naar de bestemming van de dag liet je meteen weer een stukje Berlijn zien, je ging vanzelf plekken herkennen waar je al eerder “geweest” was.

Die eerste dag bezochten wij het gebied rond vliegveld Tempelhof, (Koude Oorlog, Luchtbrug), het gebouw van het vliegveld is het op 4 na grootste gebouw ter wereld, nog steeds in gebruik. De sluiting van luchthaven Tempelhof was eerst voorzien in oktober 2004, daarna oktober 2007, en nu? Door de vele processen verschuift deze datum steeds. Luchthaven Schönefeld is de beoogde opvolger, toekomstige naam Berlin Brandenburg International (BBI).
Wij zagen “Checkpoint Charly” - hele stukken “Muur” - ook een stukje heel oude, vroegere stadswal - Rijksdag - de hernieuwde ambassadebuurt met al die nieuwgebouwde ambassades… behalve de Nederlandse.

Het “oude” lapje grond werd, alhoewel het vele jaren later was, nog net te vroeg verkocht. Nu ligt de Nederlandse Ambassade niet in “De Wijk” , maar toch prachtig aan het water, 10 verdiepingen hoog, veel glas, ook vloeren. Veel glas = licht... symbolische transparantie. Een architectonisch hoogstandje van Rem Koolhaas, geopend door Koningin Beatrix in 2004, kosten 57 miljoen euro, Berlijnse architectuurprijs.
Het indrukwekkende Holocaust gedenkmonument bezochten wij, de snelvoetigen onder ons konden een blik op de Brandenburger Tor werpen bij het begin van Unter den Linden.
Wij lunchten in de stad, ja, wat zagen wij die dag nog meer? De Gedächtniskirche, Ku’damm, slenteren in de wijk, shoppen in KaDeWe, flitsen langs (in de verte) de Nieuwe Synagoge, het beeld de Verdeelde Stad en zo meer.

Woensdag Potsdam, over de befaamde “spionnenbrug” de Glienicker Brug gelopen. Op naar slot Cecilienhof, in tudorstijl gebouwd, veel groter dan je denkt, residentie van het laatste Duitse kroonprinselijk paar Wilhelm en Cecilie von Preussen; vooral echter bekend door de Conferentie van Potsdam in 1945 (Truman-Churchill-Stalin).
Verder naar slot Sanssouci, het "Versailles van Pruisen”, in rococo-stijl van 1745-1747 gebouwd door Koning Frederik de Grote. Ongeveer een eeuw later werd slot Sanssouci door de ombouw en de verlenging van de twee zijvleugels verder uitgebreid.
Niet te vergeten, ook daar gezien, de historische molen en de (behoorlijk spelende) fluitspeler in klederdracht. Und die Potsdamer Riezenbrezel! Nur 3 €.
Na vele omzwervingen vond Frederik de Grote naar eigen wens in Sanssouci eindelijk in 1990 zijn laatste rustplaats.
Lunch, shoppen en kijken in de zogeheten Hollandse Wijk. Vlot naar het hotel, vroeg avondmaal want woensdagavond
Berlijn-bij-nacht. Echt van genoten. Onder de lichtende koepel van het SonyCenter, hoge gebouwen in de schijnwerpers, Potsdamer Platz.
Dat moet je zèlf meemaken, zèlf ondergaan.
Neen, het is geen Parijs, maar zeker de beleving waard.

Donderdag slot Charlottenburg, van binnen bezichtigd. Prachtig. En dan te bedenken dat alles opnieuw is opgebouwd. Door alle zalen gedwaald. Vol kostbaarheden. Hele wanden tot boven bedekt met allerhande kostbaar porselein. En zo meer. De kapel. Een enkel slinks shotje. De tuin, daar ben ik niet echt meer aan toegekomen.
En dan de boottocht. Door Berlijn, prima, de Wannsee is natuurlijk mooi, maar de gebouwen van de waterkant gezien heeft toch mijn voorkeur. Fotograferen? Als vanuit de bus. Niet ideaal. Hier veelal een hoofd in de weg. Of een stuk – weliswaar doorzichtig – dak. En de boot vaart. Je beeld verandert. Je moet toch snel genoeg zijn. Blijft een uitdaging. Resultaat? Zien wij wel. Je schiet genoeg. Wissen kan altijd!

Leuk om te weten, bekende mensen geboren in Berlijn:
Marlene Dietrich, actrice en zangeres; Nina Hagen, punk-zangeres; Luci van Org, schrijfster en zangeres; Claudia Pechstein, schaatsster; Leni Riefenstahl, cineaste en fotografe; Renate Rubinstein, Nederlands schrijfster.

Indrukken van Berlijn?
Eindeloos veel.
Groen, natuur en parken. Wij zagen uiteraard meer stad.
Indrukwekkend herbouwd, zeker als je je realiseert dat alles totaal was plat-gebombardeerd.
Groots, prachtig-grote gebouwen, van binnen schitterend gerestaureerd en ingericht met kunstschatten uit alle delen van Duitsland bijeengebracht.
Voormalig Oost-Berlijn? Minder mooi. Kennelijk daarom meer en meer herbouwd.
Gezellige plekken? Moeten er wel zijn. Niet zomaar te vinden. Heb je tijd voor nodig.
Zo’n kort bezoek is prima, maar het vraagt gewoon meer, naar nog eens.
Nog eens om al die toch vluchtige indrukken nader in te vullen, echt te genieten van alles wat je eerder zag. Beter te begrijpen, je – voorzover mogelijk – eigen te maken.
Met Advendo naar Berlijn? Best voor herhaling vatbaar!